Digital literacy ทักษะการรู้ดิจิทัล

Digital literacy คือ 

ความเข้าใจและการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลหรือ Digital literacy ที่มีอยู่ในปัจจุบันได้อย่างมีประสิทธิภาพ หรือพูดง่าย ๆ คือ การเข้าใจในเทคโนโลยีพื้นฐาน ซึ่งเป็นทักษะที่ทุกคนควรต้องมี เพื่อเป็นตัวช่วยในการต่อยอดไปสู่การทำงานอื่น ๆ รวมไปถึงช่วยให้สามารถทำงานกับผู้อื่นในโลกยุคปัจจุบันที่ใช้เครื่องมือด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมเป็นเครื่องทุ่นแรงได้ง่ายขึ้น 

หากน้อง ๆ มีทักษะการรู้ดิจิทัลส่งผลให้สามารถสื่อสารกันรู้เรื่องโดยไม่ต้องมาคอยอธิบายเพิ่มเติมนั่นเอง โดยทักษะการรู้ดิจิทัลนั้นครอบคลุมความสามารถ 4 มิติ ได้แก่ 

• การใช้ (Use) ทักษะการรู้ดิจิทัลที่มีความเชี่ยวชาญทางเทคนิคที่จำเป็นในการใช้เทคโนโลยีในมิติการใช้งานนั้น ครอบคลุมตั้งแต่เทคนิคขั้นพื้นฐาน คือ การใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์และเครื่องมือสื่อสารอื่น ๆ ไปถึงเทคนิคขั้นสูงที่มีความซับซ้อนขึ้น
• การเข้าใจ (Understand) อีกหนึ่งมิติของทักษะ Digital literacy ที่จะช่วยให้น้อง ๆ เข้าใจบริบทและประเมินสื่อดิจิทัล ส่งผลให้สามารถกลั่นกรองข้อมูลที่พบบนโลกออนไลน์ได้ว่ามีความน่าเชื่อถือมากน้อยแค่ไหน โดยจำเป็นที่จะต้องเริ่มสอนและปูพื้นฐานให้น้อง ๆ อย่างเร็วที่สุดในการผจญกับโลกออนไลน์ รวมไปถึงการที่น้อง ๆ จะต้องเข้าใจถึงผลกระทบของเทคโนโลยีเครือข่ายต่อพฤติกรรม ความเชื่อ ความรู้สึกเกี่ยวกับโลกรอบตัวและมุมมองของน้อง ๆ ว่าเป็นอย่างไร เพื่อจะได้ใช้เทคโนโลยีสารสนเทศได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• การสร้าง (Create) ทักษะ Digital literacy ที่ครอบคลุมไปถึงความสามารถในการผลิตเนื้อหาและการสื่อสารอย่างมีประสิทธิภาพผ่านเครื่องมือสื่อดิจิทัลและเทคโนโลยีที่หลากหลาย รวมถึงความสามารถในการดัดแปลงสิ่งที่น้อง ๆ สร้างและสื่อสารด้วยการใช้ Rich media เช่น ภาพ วิดีโอ และเสียง ตลอดจนความสามารถในการมีส่วนร่วมเพื่อก้าวเข้าสู่โลกออนไลน์ยุค Web 3.0 อย่างมีประสิทธิภาพและมีความรับผิดชอบ
• การเข้าถึง(Access) การเข้าถึงและใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีดิจิทัลเป็นอีกหนึ่งมิติของทักษะ Digital literacy ที่ครอบคลุมถึงฐานรากในการพัฒนาและสร้างความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ น้อง ๆ จำเป็นต้องมีความเข้าใจและการเข้าถึงอินเตอร์เน็ตด้วยช่องทางต่าง ๆ รวมถึงมีความรู้ในข้อดีข้อเสียของแต่ละช่องทาง เพื่อให้สามารถเข้าถึงข้อมูลที่ต้องการบนโลกออนไลน์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ยังจำเป็นต้องเข้าใจสื่อทางดิจิทัลชนิดต่าง ๆ รวมถึง การนำไปประยุกต์ใช้งานในปัจจุบัน

สิ่งสำคัญของการพัฒนาการรู้ดิจิทัล และ ทำไมต้องมีการเรียนรู้ดิจิทัล Digital literacy

ทำไมต้องมีการเรียนรู้ดิจิทัล Digital literacy? อาจเป็นคำถามที่หลายคนสงสัย

ในปัจจุบันที่โลกเข้าสู่ยุคโลกาภิวัฒน์ส่งผลให้สิ่งต่าง ๆ รอบตัวมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว สังเกตได้ว่าเทคโนโลยีและนวัตกรรมจากยุค Analog ไปสู่ยุค Digital จนถึงปัจจุบันที่กำลังพัฒนาไปสู่ยุค Robotic นั้นองค์ความรู้ทางด้านเทคโนโลยีและนวัตกรรมต่าง ๆ เกิดการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา

ด้วยเหตุนี้เองส่งผลให้เทคโนโลยีดิจิทัลนั้นมีอิทธิพลต่อการเติบโตไปจนถึงการทำงานเพื่อหาเลี้ยงชีพในอนาคตของน้อง ๆ เป็นอย่างมาก ดังนั้น ประชากรโลกทุกคนจึงต้องปรับตัวให้สอดคล้องกับบริบทของการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ รวมถึงตัวน้อง ๆ เองที่เติบโตในยุคดิจิทัลนี้จะต้องมีทักษะ Digital literacy เป็นทักษะพื้นฐานที่สำคัญ

3 วิธี สร้าง Digital literacy ทักษะการรู้ดิจิทัล ให้เด็ก ๆ

ในอนาคตของน้อง ๆ ต่อไปนี้สามารถพูดได้อย่างเต็มปากว่าโลกของเราได้ก้าวสู่โลกดิจิทัลอย่างรวดเร็ว ดังนั้น Digital Literacy จึงเป็นอีกหนึ่งทักษะที่ไม่ควรมองข้าม เมื่อใดก็ตามที่นำเทคโนโลยีดิจิทัลมาใช้อย่างเต็มรูปแบบไม่ว่าจะในด้านการเรียนรู้หรือในด้านการทำงานในอนาคต แล้วพบว่าน้อง ๆ ยังคงขาดทักษะการรู้ดิจิทัลอยู่ ไม่ได้เรียนรู้และปูพื้นฐานไว้ตั้งแต่ยังเล็ก เมื่อถึงตอนนั้นก็อาจจะเป็นการยากที่จะปรับตัวให้ทัน รวมถึงอาจส่งผลกระทบต่อการทำงานและการเรียนรู้ของน้อง ๆ อีกเช่นกัน

ดังนั้น ในวันนี้ Code Genius ได้นำสิ่งที่น้อง ๆ ควรรู้อย่างคำแนะนำในการฝึกฝนและพัฒนาตนเองให้มีทักษะการรู้ดิจิทัล หรือ Digital literacy เพื่อเติบโตไปอย่างมีคุณภาพและเป็นกำลังสำคัญของการขับเคลื่อนประเทศชาติในยุค Digital และ Robotic ต่อไป โดยเราได้รวบรวม 3 วิธี สร้าง Digital literacy มาให้น้อง ๆ ดังนี้

1. มีการกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจน

“การมีเป้าหมายที่ชัดเจน” เป็นการเริ่มต้นที่สำคัญเพื่อให้น้อง ๆ ได้รู้ทิศทางของสิ่งที่ทำอยู่ว่ากำลังทำอะไรหรือทำไปเพื่ออะไร ดังนั้น ก่อนที่จะผลักดันให้น้อง ๆ เกิดการพัฒนาทักษะ Digital literacy ไม่ว่าจะเป็นการใช้วิธีใดก็ตาม น้อง ๆ จะต้องเข้าใจก่อนว่าเป้าหมายของการรู้ดิจิทัลคืออะไร

2. ปรับการเรียนรู้ให้หลากหลาย

การพัฒนาของเทคโนโลยีทำให้ในปัจจุบันมีช่องทางการเรียนรู้ที่หลากหลายมากขึ้น โดยน้อง ๆ สามารถนำประโยชน์ของทักษะ Digital literacy มาประยุกต์ใช้เทคโนโลยีและนวัตกรรมรูปแบบต่าง ๆ มาออกแบบและพัฒนาตนเองเพื่อให้เข้ากับความถนัดของตนเอง หากมีทางเลือกที่หลากหลายก็จะทำให้น้อง ๆ รู้สึกสนุกกับการเรียนรู้ในโลกยุคใหม่มากขึ้น และยังเป็นการฝึกฝนและเสริมสร้างทักษะการรู้ดิจิทัลไปในตัวด้วยเช่นกัน

3. ประเมินผลการเรียนรู้

เมื่อมีความตั้งใจที่จะพัฒนาทักษะการรู้ดิจิทัลและลงมือดำเนินการปฏิบัติสิ่งต่าง ๆ เพื่อให้ตัวน้อง ๆ เองเกิดการพัฒนาแล้ว น้อง ๆ จะสามารถทราบได้ว่าผลลัพธ์ที่ได้ทำมานั้นเป็นที่พอใจตามเป้าหมายที่ได้วางไว้หรือไม่ ผ่านการประเมินและวัดผลนั่นเอง ซึ่งอาจจะทำการประเมินโดยตามเป้าหมายที่ตั้งไว้เมื่อได้นำทักษะ Digital literacy มาใช้จริงแล้วในระยะหนึ่ง

สอนน้อง ๆ ให้ใช้ชีวิตท่ามกลางเทคโนโลยีอย่างชาญฉลาด

ทั้งนี้การเรียนรู้และฝึกฝน Digital literacy หรือทักษะการรู้ดิจิทัล เป็นทักษะพื้นฐานนั้นไว้เพื่อป้องกันความเสี่ยงที่อาจเกิดจากการใช้เทคโนโลยีที่ไม่เหมาะสมและอาชญากรทางโลกออนไลน์ที่เป็นภัยอันตรายในสังคมตอนนี้ ซึ่งผลกระทบที่อาจจะตามมาหากน้อง ๆ ไม่มีทักษะการรู้ดิจิทัล ที่สามารถได้เห็นบ่อย ๆ จากข่าวต่าง ๆ อย่างเช่นการสูญเสียความเป็นส่วนตัวรวมถึงความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน การโจรกรรมข้อมูล การโจมตีทางไซเบอร์ เป็นต้น

คลุกคลีกับกิจกรรมที่เสริมสร้างความเข้าใจด้านเทคโนโลยี

การเรียนการสอนในยุคใหม่ที่เรียกว่ากิจกรรม STEM คือการสอนแบบบูรณาการระหว่างกลุ่มสาระวิชา (Interdisciplinary Integration) วิทยาศาสตร์ (Science: S) เทคโนโลยี (Technology: T) วิศวกรรมศาสตร์ (Engineer: E) และคณิตศาสตร์ (Mathematics: M) ซึ่งเป็นการศึกษาในยุคใหม่ที่ได้ผนวกศาสตร์ต่าง ๆ เข้าด้วยกันโดยเน้นเสริมสร้างพื้นฐานทางเทคโนโลยีและนวัตกรรมของน้อง ๆ ให้แข็งแรง และการเรียนรู้หลักสูตร STEM ศึกษานี้ยังช่วยพัฒนาทักษะ Digital literacy ของน้อง ๆ โดยการนำไปต่อยอดในการเรียนรู้ได้อีกด้วย

เรียน Coding

Coding คือ การเขียนชุดคำสั่งหรือโปรแกรมคอมพิวเตอร์ในรูปโค้ด (Code) เพื่อให้คอมพิวเตอร์เข้าใจและทำในสิ่งที่ผู้เขียนหรือผู้ออกคำสั่งต้องการ ซึ่งการเรียน coding นั้นเป็นการฝึกทักษะที่เป็นประโยชน์ต่อตัวน้อง ๆ หลากหลายด้านไม่ว่าจะเป็นทักษะการแก้ปัญหา การฝึกกระบวนการคิดเชิงคำนวณ และเนื่องจากการเรียน Coding จำเป็นที่จะต้องใช้เทคโนโลยี ดังนั้น จึงเป็นการฝึกทักษะ Digital literacy ด้วยเช่นกัน 

ทั้งนี้การเรียน Coding มีหลากหลายรูปแบบ ไม่จำเป็นที่จะต้องเขียนโปรแกรมที่ซับซ้อนตรงไวยากรณ์ภาษาคอมพิวเตอร์เพื่อการรู้ดิจิทัลเท่านั้น แต่น้อง ๆ สามารถเรียนรู้ได้ผ่าน unplugged coding ที่เป็นการใช้กิจกรรมและสิ่งรอบตัวเป็นสื่อในการแก้ปัญหาที่จะช่วยให้น้อง ๆ ได้เข้าใจแนวคิดเกี่ยวกับโค้ดดิ้งโดยไม่ต้องอยู่เพียงแค่ที่หน้าจอ นอกจากนั้นยังมีการเรียน Coding ผ่าน Scratch ซึ่งเป็นการป้อนคำสั่งคอมพิวเตอร์ในรูปแบบ Block-based language นั่นเอง 

สร้างทักษะการรู้ดิจิทัล Digital literacy กับ  Code Genius

จะเห็นได้ว่าทักษะการรู้ดิจิทัลในยุคนี้มีความสำคัญในการใช้ชีวิตของน้อง ๆ เป็นอย่างมาก ดังนั้น การสร้างทักษะ Digital literacy ให้กับน้อง ๆ ไว้ตั้งแต่ต้นจึงเป็นสิ่งจำเป็นในการก้าวเข้าสู่โลกดิจิทัล Code Genius เป็นสถาบันที่เปิดสอน coding เด็กในทุกช่วงวัย เราเป็น coding academy ที่มีหลักสูตรรองรับตั้งแต่การเรียน coding พื้นฐานเพื่อให้น้อง ๆ ได้เข้าใจถึงหลักการคิดเชิงวิทยาการคำนวณพร้อมทั้งเน้นการเสริมสร้างทักษะ Digital literacy ผ่านการใช้เทคโนโลยีในการเรียนรู้จากคุณครูผู้เชี่ยวชาญ