โปรแกรม Scratch คืออะไร เรามาทำความรู้จัก Scratch เบื้องต้นกัน!!!
Scratch เป็นโปรแกรมสร้างเกมและแอนิเมชันแบบบล็อกที่ใช้งานได้ง่ายและเหมาะสำหรับผู้เริ่มต้นที่ต้องการเรียนรู้การโปรแกรมมิ่ง เหมาะสำหรับเด็กและผู้ใหญ่ที่ต้องการทดลองการสร้างโปรแกรมโดยไม่ต้องมีความรู้ทางเทคนิคเกี่ยวกับการเขียนโค้ดที่ซับซ้อน
ประโยชน์ของโปรแกรม Scratch มีอะไรบ้างที่น่าสนใจ
โปรแกรมสแครช ช่วยส่งเสริมให้น้อง ๆ ได้เกิดการเรียนรู้หลายด้าน เนื่องจากการใช้ Scratch ช่วยในการพัฒนาทักษะการวางแผน การสื่อสาร และการทำงานร่วมกับผู้อื่น เพราะ scratch ออนไลน์ สามารถทำให้น้อง ๆ สร้างผลงานได้ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหนซึ่งอาจจะดูเป็นการทำให้ผู้ใช้ห่างไกลจากการสนทนากับผู้อื่น แต่จริง ๆ แล้ว scratch online เป็นการพัฒนาที่ส่งเสริมให้น้อง ๆ สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้แม้จะไม่ได้อยู่ด้วยกันนั่นเอง
ส่วนประกอบเบื้องต้นของโปรแกรม Scratch
Scratch ประกอบด้วยส่วนประกอบเบื้องต้นที่ควรทราบมีหลัก ๆ ดังนี้
- เวที (Stage): เวทีคือส่วนที่แสดงผลของโปรแกรมเปรียบเสมือนฉากที่แสดงสิ่งต่าง ๆ ที่น้อง ๆ ได้ทำการป้อนคำสั่งหรือแก้ไข
- ตัวละครหรือวัตถุ (Sprites): ตัวละครหรือวัตถุคือสิ่งที่สร้างหรือเพิ่มเข้าไปในเวที
- บล็อกคำสั่ง (Blocks): บล็อกคำสั่งเป็นบล็อกกราฟิกที่น้อง ๆ ใช้ในการสร้างโปรแกรมหรือออกคำสั่งเพื่อแก้ไขโปรเจกต์ โดยจะมีบล็อกคำสั่งต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกันเพื่อสร้างคำสั่งหรือการ กระทำ
เครื่องมือใช้งานเบื้องต้นภายใน โปรแกรม Scratch
เครื่องมือใช้งานเบื้องต้นภายใน โปรแกรม Scratch ส่วนใหญ่ที่น้อง ๆ จะได้ใช้กัน จะอยู่ในรูปแบบของบล็อกคำสั่ง ซึ่งตัวโปรแกรมสแครชก็ได้แบ่งเป็นหมวดหมู่และแยกสีให้อย่างชัดเจนเพื่อง่ายต่อการใช้งานสำหรับผู้อยากเรียนรู้เบื้องต้น โดยมีดังนี้
- Motion เป็นบล็อกคำสั่งหมวดหมู่ใช้งานเพื่อสั่งการใน Scratch เพื่อควบคุมการเคลื่อนไหว เช่น เคลื่อนที่ไปข้างหน้า หันไปทางซ้ายหรือขวา เคลื่อนที่ลงข้างล่าง เป็นต้น
- Looks เป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่เกี่ยวกับการแสดงของตัวละคร เช่น การเปลี่ยนขนาดและรูปลักษณ์ การพูดหรือการคิดผ่านกล่องข้อความ เป็นต้น
- Sound เป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่เกี่ยวกับการแสดงเสียง ซาวน์เอฟเฟ็กต์ต่าง ๆ ซึ่งผู้สร้างสามารถสร้างเสียงเหล่านั้นได้เองอีกด้วย
- Eventsเป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่เป็นคำสั่งเช็กเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น เช่น เหตุการณ์ตามคำสั่งจะเริ่มขึ้นหรือสิ้นสุดลงเมื่อกดปุ่ม เป็นต้น
- Control เป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่ควบคุมคำสั่งตามเงื่อนไขต่าง ๆ ให้โปรเจกต์ที่สร้างไปในทิศทางที่ต้องการ เช่น การวนซ้ำ การเขียนโปรแกรมแบบมีหลายทางเลือก เป็นต้น
- Sensing เป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่เกี่ยวกับการรับค่าต่าง ๆ รวมไปถึงการตรวจจับเหตุการณ์ที่ตัวละครกำลังดำเนินว่าเป็นไปตามเงื่อนไขที่ได้ป้อนคำสั่งไว้หรือไม่ ยกตัวอย่างเช่น การสัมผัสกับขอบ การคลิกเมาส์ การจับเวลา เป็นต้น
- Operators เป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่ใช้ในการคำนวณทางคณิตศาสตร์ เช่น การเปรียบเทียบค่าตัวเลข การบวก การลบ การคูณ การหาร เป็นต้น
- Variable เป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่เกี่ยวกับการสร้างค่าตัวแปรต่าง ๆ
- My block เป็นบล็อกคำสั่งใน Scratch ที่ใช้เพื่อสร้างหรือกำหนดค่าคำสั่งขึ้นมาใช้เอง
นอกจากนี้ Scratch ยังมีสคริปต์ที่เป็น Extension เสริมเพื่อใช้ป้อนคำสั่งเฉพาะด้านอย่าง Pen หรือ คำสั่งที่ใช้ร่วมกับ Micro:Bit เป็นต้น
โปรแกรม Scratch เปิดให้บริการฟรีโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
เนื่องจากโปรแกรม Scratch คือ ภาษาเขียนโค้ดสำหรับเด็กในรูปแบบ Block-based language ที่ถูกพัฒนาขึ้นโดยสถาบัน MIT (The Massachusetts Institute of Technology) ตามที่กล่าวในข้างต้น ซึ่งเป็นสื่อการเรียนรู้โค้ดดิ้งออนไลน์ที่มีประสิทธิภาพและเปิดให้บริการฟรีโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย โดยสามารถนำการเรียนรู้ Scratch ออนไลน์นี้ไปประยุกต์ได้หลากหลายรูปแบบในแต่ละแขนงวิชา อีกทั้งยังช่วยเสริมสร้างทักษะทางวิทยาการคำนวณให้กับน้อง ๆ ได้อย่างดีพร้อมความสนุกและเพลิดเพลินที่จะช่วยเสริมประสิทธิภาพในการเรียนรู้ให้กับน้อง ๆ ได้เป็นอย่างดี
Scratch เอาไปทำอะไรได้บ้าง
อย่างที่กล่าวไปข้างต้นว่าโปรแกรม Scratch สามารถนำไปประยุกต์และบูรณาการในกิจกรรมการเรียนรู้ของน้อง ๆ ได้หลากหลายวิชาซึ่งกิจกรรมที่นิยมนำไปใช้มักจะอยู่ในรูปแบบของเกม Scratch ที่น้อง ๆ สามารถเล่นสนุกได้และสามารถสร้างสรรค์เกมโดยสามารถกำหนดกติกาเองได้โดยการ coding Scratch นอกจากนี้น้อง ๆ ยังสามารถสร้างผลงานอื่น ๆ เอง อย่างเช่นนิทานภาพเคลื่อนไหว หรือการสร้างดนตรี ก็สามารถทำได้ด้วยเช่นกัน เพราะการ coding Scratch นั้นเป็นพื้นฐานการ coding ที่อยู่ในรูปแบบของบล็อกคำสั่ง (Block Programming) ซึ่งง่ายต่อการใช้งาน
นอกจากนี้โปรแกรม Scratch online สามารถใช้งานได้ทั้งในคอมพิวเตอร์และแท็บเลตจึงทำให้การเข้าถึงมีความสะดวกสบายมากขึ้น การเขียนโปรแกรม Scratch จึงสามารถตอบโจทย์การเรียนรู้อย่างไม่มีสิ้นสุดของน้อง ๆ เนื่องจากน้อง ๆ สามารถใช้งาน โปรแกรม Scratch ได้ทุกที่ทุกเวลาผ่านแพลตฟอร์ม Scratch online ที่สามารถบันทึกข้อมูลและการแก้ไขไว้บนระบบคลาวน์ทำให้การเรียนรู้ของน้อง ๆ ไม่มีขีดจำกัด ไม่ว่าจะแก้ไขหรือสร้างสรรค์ผลงานอะไร ที่ไหน เมื่อไหร่ ก็ได้นั่นเอง
กิจกรรมเสริมทักษะ Scratch สำหรับผู้เริ่มต้น
จากที่กล่าวมาจะเห็นได้ว่าโปรแกรม Scratch สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการเรียนรู้ได้อย่างหลากหลายรูปแบบและ Code Genius ได้นำตัวอย่างกิจกรรมเสริมทักษะ Scratch ในรูปแบบใบงานออนไลน์จาก liveworksheets มาแนะนำให้น้อง ๆ ได้มาทำความรู้จักและฝึกทักษะกันตั้งแต่พื้นฐาน
ใบงานการสร้างเรขาคณิตด้วย Scratch
ใบงานการสร้างเรขาคณิตด้วย Scratch เป็นใบงานการเรียนรู้ Scratch ออนไลน์ โดยใช้บล็อกคำสั่ง Repeat และ Rotate สร้างเรขาคณิตในโปรแกรมสแครชที่สร้างเสริมการเรียนรู้ในเนื้อหาวิชาคณิตศาสตร์และเรขาคณิต โดยให้น้อง ๆ ได้วิเคราะห์ว่ารูปทรงเรขาคณิตแต่ละรูปจะสามารถสร้างโดยการเขียนโปรแกรม Scratch ได้อย่างไร
ลิงก์ใบงานออนไลน์การสร้างเรขาคณิตด้วย Scratch : https://www.liveworksheets.com/gq2798692yb
ใบงาน Scratch Coordinate Introduction
ใบงาน Scratch Coordinate Introduction เป็นสื่อการสอนที่ฝึกให้น้อง ๆ ได้รู้จักตำแหน่งของตัว
สไปรท์ในโปรแกรม Scratch แต่ละตัวจากกราฟคู่อันดับ โดยการนำตัวเลขพิกัดที่กำหนดให้ไปใส่ตำแหน่งให้ถูกต้อง
ลิงก์ใบงานออนไลน์ Scratch Coordinate Introduction : https://www.liveworksheets.com/cn3101362bh
ใบงานหน้าตาโปรแกรม Scratch
ใบงานหน้าตาโปรแกรม Scratch เป็นใบงานที่จะสอนให้น้อง ๆ รู้จักส่วนประกอบ เครื่องมือ และคำสั่งต่าง ๆ และวิธีการใช้งานเครื่องมือภายในโปรแกรมเหล่านั้น ใบงานนี้เป็นใบงานที่เหมาะสำหรับน้อง ๆ มือใหม่ที่สนใจอยากจะเริ่มฝึกหัดใช้โปรแกรม Scratch น้อง ๆ สามารถทำใบงานนี้ได้โดยการกดปุ่มเลือกหมายเลขที่ถูกต้องตรงกับหน้าที่นั้น ๆ
ลิงก์ใบงานออนไลน์ ใบงานหน้าตาโปรแกรม Scratch :
โปรแกรม Scratch กับการเรียนรู้ Coding
เนื่องจากโปรแกรม Scratch คือ ภาษาเขียนโค้ดในรูปแบบ Block-based language ตามที่ได้กล่าวไปในข้างต้น ซึ่งสามารถเรียกได้ว่าเป็นสื่อการเรียนรู้ Coding ขั้นพื้นฐานที่อยู่ในรูปแบบกราฟฟิกง่ายต่อการใช้งานและเรียนรู้ อีกทั้งยังสามารถนำไปต่อยอดสร้างผลงานได้อีกมากมาย โดยโปรแกรม Scratch มีความสามารถที่หลากหลายที่สามารถรองรับความสนใจด้านการ Coding ของน้อง ๆ ได้อย่างกว้างขวาง ทำให้การเรียนรู้ของน้อง ๆ ไม่มีสิ้นสุด
เสริมสร้างทักษะแห่งอนาคตด้วยกิจกรรม Scratch
โปรแกรม Scratch เป็นสื่อการเรียนรู้ Coding พื้นฐานซึ่งเป็นทักษะที่สำคัญอย่างหนึ่งที่น้อง ๆ ควรมีเนื่องจากเป็นการสร้างเสริมทักษะการแก้ไขปัญหาอย่างเป็นขั้นตอนและใช้เหตุผล ทักษะเหล่านี้ไม่ได้เป็นเพียงสิ่งจำเป็นในห้องเรียนเท่านั้นแต่ในการใช้ชีวิตประจำวันในยุคปัจจุบันก็ต้องอาศัยทักษะเหล่านี้เช่นกัน ดังนั้นการเรียนรู้ทักษะ Coding จึงเป็นกิจกรรมการเรียนรู้ที่ควรส่งเสริมตั้งแต่ยังเล็กนั่นเอง
งานวิจัยของ Scratch
การที่เราได้กล่าวว่า โปรแกรมสแครชนั้นเป็นกิจกรรมการศึกษาที่ส่งเสริมประสิทธิภาพในการเรียนรู้ให้น้อง ๆ เกิดการเรียนรู้อย่างมีศักยภาพมากขึ้นในข้างต้นนั้น เราสามารถกล่าวได้โดยมีข้อมูลอ้างอิงจากผลวิจัยที่ทางทีมงาน MIT Scratch ซึ่งเป็นผู้พัฒนา Scratch โปรแกรมสร้างเสริมการเรียนรู้ และทีมงานวิจัยกำลังค้นคว้าการใช้งานโปรแกรม Scratch ในแต่ละช่วงวัยสามารถอ่านละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
http://web.media.mit.edu/~mres/papers/Scratch-CACM-final.pdf
สรุป โปรแกรม Scratch
สรุปแล้ว Scratch คือ อะไร?
โปรแกรม Scratch คือ ภาษาโปรแกรมแบบกราฟิกที่ออกแบบมาเพื่อให้ผู้เริ่มต้นสามารถสร้างและพัฒนาโปรแกรมได้อย่างง่าย โดยไม่ต้องมีความรู้ทางเทคนิคเป็นพิเศษในการเขียน Scratch โปรแกรม น้อง ๆ สามารถสร้างเกม ภาพเคลื่อนไหว ไปถึงการป้อนคำสั่งการแสดงผลต่าง ๆ การทำงานของหุ่นยนต์ เสียง วิดีโอ และอื่น ๆ ได้ โดยใช้บล็อกที่เตรียมไว้ให้ในโปรแกรม และสามารถปรับแต่งรายละเอียดต่าง ๆ ได้ตามต้องการ บนแพลตฟอร์ม Scratch ออนไลน์
Scratch มีอินเตอร์เฟสใช้งานแบบลากและวาง (drag-and-drop) ในรูปแบบของบล็อกคำสั่ง (Block Programming) ทำให้ผู้ใช้สามารถสร้างส่วนประกอบของโปรแกรมได้โดยการเลือกและจับบล็อกเป็นตัวแทนของคำสั่งแล้ววางลงในพื้นที่ทำงาน
โปรแกรม Scratch กับ Code genius
เรียนโปรแกรม Scratch กับ Code Genius ดียังไง เพราะเรามีหลักสูตร Scratch ที่รองรับกับช่วงวัยและความสามารถของน้อง ๆ การเรียนการสอนที่สนุกสนาน ปรับให้เข้ากับแต่ละบุคคล มีคุณครูที่มีประสบการณ์ในการใ้ช้ Scratch เข้าใจความต้องการของน้อง ๆ กิจกรรมและโปรเจกต์ที่สนุกสนาน ทั้งได้ความรู้ในการ Code การคิดเป็นขั้นตอน การเชื่อมโยงระหว่างตัวละคร ปุ่มกด เหตุการณ์ต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นในเกม และยังได้โปรเจกต์เป็นเกมแสนสนุกถูกใจที่สามารถแชร์ให้เพื่อน ๆ มาร่วมเล่นกันได้อีกด้วย ทำเป็น Portfolio หรือเข้าร่วมการแข่งขัน National Scratch Competition ที่จัดโดยสถาบัน Code Genius ชิงเงินรางวัลและใบ Certificate ที่เป็นที่ยอมรับในวงกว้าง ได้ทั้งความรู้ ความสนุก และใบเบิกทางเข้าสู่สถาบันการศึกษาชั้นนำ เปิดประสบการณ์ที่หาที่ไหนไม่ได้ และเร็ว ๆ นี้ ทางสถาบัน Code Genius กำลังจะเปิดตัว Scratch Lab สำหรับน้อง ๆ ที่สนใจได้มาเรียนรู้การสร้างผลงานตาม Theme ที่น้อง ๆ เลือกได้เองอีกด้วย